🎍 Arkusz Maturalny Język Polski 2011

2. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny z wypracowaniem zawiera 15 stron. Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin. 3. W wyznaczonym miejscu zapisz numer tematu wybranego do realizacji. 4. Wypracowanie zapisz w miejscu na to przeznaczonym. 5. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym tuszem Egzamin maturalny z języka polskiego – termin główny 2022 r. Strona 2 z 21 Uwaga. Akceptowane są wszystkie odpowiedzi merytorycznie poprawne, spełniające warunki zadania. Zadanie 1. (0–2) Wymagania egzaminacyjne 20221 Wymaganie ogólne Wymagania szczegółowe I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Zdający: Arkusz maturalny na poziomie rozszerzonym w PDF będzie dostępny na oficjalnej stronie CKE w dniu egzaminu o godzinie 14:00. Tam też pojawi się wersja matury w formule 2015 i nowej formule 2023. My podrzucamy Wam arkusze z nowej i starej formuły. Znajdziecie je w galerii na górze tego artykułu. Język polski rozszerzony matura 2023 Arkusz maturalny: polski rozszerzony Rok: 2006. Arkusz PDF i odpowiedzi: Matura język polski – maj 2006 – poziom rozszerzony. Matura język polski 2011 Matura próbna Operon język polski 2011 Matura poprawkowa język polski 2011 Maj 2019 – Dodałem nowy dział maturalny – Informatyka. Maj 2019 – Dodałem Arkusz maturalny - język polski poziom podstawowy. Onet. Matura jęz. angielski poziom podstawowy. Matura jęz. angielski poziom podstawowy. Onet. MPO-P1_1P-202s. Egzamin maturalny Formuła 2023 JĘZYK POLSKI Poziom podstawowy Część 1. i 2. Symbol arkusza MPOP-P1-100-2305 DATA: 4 maja 2023 r. GODZINA ROZPOCZĘCIA: 9:00 CZAS TRWANIA: 240 minut (łącznie na napisanie części 1., 2. i 3.) ŁĄCZNA LICZBA PUNKTÓW DO UZYSKANIA ZA CZĘŚĆ 1. i 2.: 25 Przed rozpoczęciem pracy z arkuszem egzaminacyjnym 1. Rozpoczął się maraton maturalny 2023. Język polski to przedmiot, który uczniowie zdawali jako pierwszy. Matura 2023 w tym roku odbywa się w nowej formule. Arkusz maturalny: polski rozszerzony Rok: 2020. Arkusz PDF i odpowiedzi: Matura próbna język polski – Operon 2020 – poziom rozszerzony. Matura język polski KNq4o. Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie EGZAMIN MATURALNY 2011 JĘZYK POLSKI dla niesłyszących POZIOM PODSTAWOWY Kryteria oceniania odpowiedzi MAJ 2011 2 Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących - poziom podstawowy Kryteria oceniania odpowiedzi CZĘŚĆ I Odpowiedzi maturzysty mogą przybierać różną formę językową, ale ich sens musi być zgodny z tekstem. Oceniając pracę maturzysty, należy stosować wskazaną punktację. Obszar standardów Korzystanie z informacji Opis wymagań Rozumienie czytanego tekstu Internet - niszczy więzi społeczne, czy je umacnia? (Na podstawie: Edwin Bendyk, Internet. Osobno, ale razem.) Zadanie 1. (0-1) Korzystanie z informacji Odczytanie sensu fragmentu tekstu Przykład poprawnej odpowiedzi Internet umożliwia np. oglądanie filmów, oglądanie telewizji. 1 p. - za poprawne wypisanie dwóch przykładów z akapitu 1. Zadanie2. (0-1) Korzystanie z informacji Odczytanie sensu fragmentu tekstu Przykład poprawnej odpowiedzi Internet ułatwia komunikację między ludźmi. 1 p. - za poprawne określenie najważniejszej funkcji Internetu Zadanie 3. (0-1) Korzystanie z informacji Odczytanie sensu fragmentu tekstu; przetworzenie informacji Przykład poprawnej odpowiedzi poczta elektroniczna, komunikatory / Gadu-Gadu, czaty, telefonia internetowa 1 p. - za poprawne wypisanie czterech form komunikowania się za pośrednictwem Internetu Zadanie 4. (0-2) Korzystanie z informacji Odczytanie sensu fragmentu tekstu; przetworzenie informacji. Przykład poprawnej odpowiedzi czat - rozmowa/pogawędka prowadzona w Internecie e-mail - wiadomość/list elektroniczny 2 p. - za poprawne objaśnienie dwóch pojęć 1 p. - za poprawne objaśnienie jednego pojęcia Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących - poziom podstawowy Kryteria oceniania odpowiedzi 3 Zadanie 5. (0-1) Korzystanie z informacji Odczytanie sensu fragmentu Przykład poprawnej odpowiedzi Putnam twierdzi, że Internet spowodował, że ludzie są mniej aktywni społecznie, mniej osób wstępuje do stowarzyszeń i klubów, oraz że ludzie coraz rzadziej spotykają się w celach towarzyskich. 1 p. - za poprawne określenie trzech zjawisk, które zdaniem Putnama świadczą o rozpadaniu się więzi społecznych w USA Zadanie 6. (0-1) Korzystanie z informacji Przetworzenie informacji i zastosowanie jej do rozwiązania problemu Przykład poprawnej odpowiedzi Ponieważ ukazały tylko część prawdy. 1 p. - za poprawne określenie przyczyny, która spowodowała ocenę badań Putnama jako niewyczerpujących Zadanie 7. (0-1) Korzystanie z informacji Rozpoznanie zasady kompozycyjnej tekstu 1 p. - za poprawne wskazanie hipotezy: B Zadanie 8. (0-3) Korzystanie z informacji Odczytanie sensu fragmentu Przykład poprawnej odpowiedzi W wymienionych akapitach jest mowa o spotkaniach towarzyskich, członkostwie w stowarzyszeniach, rodzinnym oglądaniu telewizji, rozmowach telefonicznych, które są tradycyjnymi formami komunikacji społecznej. 3 p. - za wymienienie trzech form komunikacji społecznej 2 p. - za wymienienie dwóch form komunikacji społecznej 1 p. - za poprawne wymienienie jednej formy komunikacji społecznej 4 Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących - poziom podstawowy Kryteria oceniania odpowiedzi Zadanie 9. (0-2) Korzystanie z informacji Odczytanie idei fragmentu tekstu Przykład poprawnej odpowiedzi Różnica polega na tym, że radio i telewizja łączyły całe rodziny, a Internet poszczególne osoby. 2 p. - za poprawne określenie różnicy między rolą Internetu a rolą radia i telewizji w komunikacji społecznej 1 p. - za częściowo poprawna odpowiedź, czyli określenie istoty jednej z form komunikacji społecznej - Internetu lub radia i telewizji Zadanie 10. (0-2) Korzystanie z informacji Odczytanie idei fragmentu tekstu; sformułowanie kontrargumentów Przykład poprawnej odpowiedzi 1. Ludzie korzystający z Internetu często są bardziej zaangażowani społecznie niż ludzie niekorzystający z Internetu. 2. Korzystając z Internetu, łatwo można podtrzymać kontakty nawiązane w życiu. 2 p. - za poprawne sformułowanie dwóch kontrargumentów 1 p. - za poprawne sformułowanie jednego kontrargumentu Zadanie 11. (0-1) Korzystanie z informacji Odczytanie sensu fragmentu; przetworzenie informacji Przykład poprawnej odpowiedzi Jeśli mamy dostęp do Internetu, częściej możemy pisać do znajomych, rozmawiać na Gadu-Gadu a nawet pracować przez Internet, np. wysyłając do redakcji napisany artykuł. 1 p. - za poprawne wymienienie dwóch korzyści, jakie daje posługiwanie się Internetem Zadanie 12. (0-1) Korzystanie z informacji Odczytanie sensu fragmentu; przetworzenie informacji Przykład poprawnej odpowiedzi Coraz częściej ludzie decydują się na małżeństwo z kimś, kogo poznali przez Internet. 1 p. - za poprawne przedstawienie informacji potwierdzającej pogląd, że kontakty internetowe ułatwiają powstawanie związków uczuciowych między ludźmi. Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących - poziom podstawowy Kryteria oceniania odpowiedzi 5 Zadanie 13. (0-1) Korzystanie z informacji Rozpoznanie zasady kompozycyjnej tekstu Przykład poprawnej odpowiedzi Autor powołał się na wyniki badań naukowych, aby jego wypowiedź była bardziej wiarygodna. 1 p. - za logiczne uzasadnienie powołania się na wyniki badań naukowych przez autora artykułu Zadanie 14. (0-2) Korzystanie z informacji Odczytanie głównej myśli tekstu; uzasadnienie własnego zdania Przykład poprawnej odpowiedzi Odpowiedź: Internet umacnia międzyludzkie więzi, ale także je niszczy. Argument: Badania wykazały, że za pośrednictwem Internetu można zacieśnić kontakty, np. z rodziną i przyjaciółmi, oraz nawiązać nowe, trwałe znajomości. Z drugiej strony coraz mniej ludzi wstępuje do stowarzyszeń i spotyka się po to, by np. pograć w karty. 2 p. - za poprawne sformułowanie odpowiedzi na pytanie zawarte w tytule artykułu i logiczne jej uzasadnienie 1 p. - za poprawna, chociaż częściowa odpowiedź 6 Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących - poziom podstawowy Kryteria oceniania odpowiedzi CZĘŚĆ II Tworzenie informacji Napisanie własnego tekstu w związku z tekstem literackim zamieszczonym w arkuszu Temat 1. Na podstawie fragmentów Lalki Bolesława Prusa porównaj dwa mieszkania Ignacego Rzeckiego, a następnie odpowiedz na pytanie, co mówią one o bohaterze. Zwróć uwagę na narrację w obu fragmentach. I. ROZWINIĘCIE TEMATU Za rozwinięcie tematu można uzyskać maksymalnie 25 punktów. 1. Wstępne rozpoznanie fragmentów, np.: 2 p. a. stare i nowe/różne mieszkania Rzeckiego, b. Rzecki przeprowadza się po otwarciu nowego sklepu Wokulskiego, c. fragmenty prezentują bohatera, d. opisy mają charakter realistyczny. 2. Opisanie starego mieszkania Rzeckiego i interpretacja opisu, np.: 6 p. opis a. lokalizacja - pokoik przy sklepie, b. skromne wyposażenie (np.: wypłowiała firanka, stół, kałamarz, piaseczniczka, lichtarze, żelazne łóżko, dubeltówka, pudło z gitarą, kanapa, krzesła, szafa, miednica), c. surowy wystrój (np.: żelazne łóżko, wąska kanapka, mała szafa), d. niezmienny wystrój pokoju - od 25 lat taki sam, e. ciemny i ponury (podobniejszym do grobu aniżeli do mieszkania), interpretacja opisu f. stare, nienowoczesne i nieużywane sprzęty, g. smutny (ciemne barwy, brak słońca, krata w oknie), h. zaniedbany (ćwierćwiekowa pajęczyna, suknem [...] niegdyś zielonym, dziś tylko poplamionym), i. brak wygód ułatwiających codzienne czynności życiowe, j. męski charakter pomieszczenia, k. symbolizuje skromne wymagania i trudne warunki życia. 3. Opisanie nowego mieszkanie Rzeckiego i interpretacja opisu, np.: 6 p. opis a. lokalizacja - dwa pokoje przy nowym sklepie, b. stary pokój przeniesiony (w najdrobniejszych szczegółach) z poprzedniego mieszkania, c. bogate wyposażenie salonu (meble obite aksamitem, ceramiczne ozdoby okna, biblioteczka, stoły, książki i albumy), d. bogatsze (nowe sprzęty, kosztowne ozdoby i książki), interpretacja opisu e. wygodniejsze od starego lokalu, f. ładniejsze, bardziej ozdobione, g. większa przestrzeń życiowa, h. nosi ślady zainteresowań i pasji lokatora, i. salon nie budzi zachwytu mieszkańca, będzie się tu czuł obco, j. drugi pokój jest wyrazem przyzwyczajeń Rzeckiego. Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących - poziom podstawowy Kryteria oceniania odpowiedzi 7 4. Charakterystyka właściciela mieszkań, np.: 6 p. a. stary subiekt oddany pracy w sklepie, b. ceniący bliskie sąsiedztwo mieszkania z miejscem pracy, c. nieprzywiązujący wagi do warunków, w jakich żyje, d. bardzo przywiązany do każdej rzeczy w swoim mieszkaniu; nie lubi zmian, e. nieceniący wygód, przyzwyczajony do surowych warunków życia, f. uczuciowy: odczuwa wdzięczność, wzrusza się, rozczula..., g. niezamożny, h. skromny, i. samotny, j. zainteresowany polityką i historią, o czym świadczą ulubione książki, k. ceniący Wokulskiego, z którym się przyjaźni. 5. Określenie narracji 2 p. a. we fragmencie I - narracja odautorska, trzecioosobowa, b. narrator wszechwiedzący, c. obiektywny, d. we fragmencie II - narracja personalna (pamiętnikarska), pierwszoosobowa, e. narrator o ograniczonej wiedzy, f. subiektywny. 6. Podsumowanie, np.: - wystrój mieszkania świadczy o cechach jego lokatora; bohater jest tradycjonalistą; charakterystykę bohatera pogłębia zastosowanie narracji pamiętnikarskiej; wnętrza i postaci przedstawione zostały w realistyczny sposób; 3 p. - wystrój wnętrza mieszkania świadczy o cechach jego lokatora; charakterystykę Rzeckiego pogłębia wprowadzenie narracji pamiętnikarskiej oraz drugiego bohatera; 2 p. - wystrój wnętrza mieszkania świadczy o cechach jego lokatora. 1 p. Temat 2. O czym myślał i co czuł Cezary Baryka, patrząc na książki w bibliotece w Leńcu? Odpowiedz na pytanie, interpretując fragment Przedwiośnia Stefana Żeromskiego. Wykorzystaj znajomość losów bohatera. I. ROZWINIĘCIE TEMATU Za rozwinięcie tematu można uzyskać maksymalnie 25 punktów. 1. Wstępne rozpoznanie fragmentu, np.: 2 p. a. bohaterowie: Cezary Baryka, Hipolit Wielosławski, Laura Kościeniecka, b. miejsce akcji: majątek w Leńcu (własność Laury Kościenieckiej), c. czas akcji: po wojnie polsko-bolszewickiej, Cezary wypoczywa w Nawłoci, u rodziny uratowanego przezeń na wojnie Hipolita, d. refleksyjno-filozoficzny charakter rozważań Cezarego. 2. Przedstawienie myśli Cezarego, np.: 8 p. a. rozpamiętuje przeszłość, b. przypomina sobie dom rodzinny, jego wygląd, książki w bibliotece ojca, c. wspomina straszny los rodziców, d. uświadamia sobie niesprawiedliwość, jaka spotkała rodziców, e. rozmyśla o okrucieństwie rewolucji, f. dostrzega bezsens strat i ofiar, g. myśli o rewolucji jako upadku cywilizacji i kultury, h. zastanawia się nad sensem życia, prawami rządzącymi światem, i. uznaje życie za pomyłkę, nieporozumienie, j. dostrzega przemijalność, niepewność świata, jego marność, 8 Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących - poziom podstawowy Kryteria oceniania odpowiedzi k. zastanawia się nad teraźniejszością, l. myśli o własnym losie, m. rozważa zachowanie, postawy rodziny i znajomych Hipolita, n. próbuje dociec źródeł ,,pewności swego", zadufania rodziny i znajomych Hipolita, o. ocenia życie mieszkańców Leńca, p. widzi ich beztroskę ( jedyny problem to brak tancerzy na balu), q. dostrzega iluzję sielskiego życia na wsi. 3. Przedstawienie uczuć Cezarego, np.: 8 p. a. tęsknota za rodzicami i rodzinnym domem, b. poczucie zagubienia w świecie (Gdzie są książki ojca, gdzie dom...?), c. czuje wielką stratę spowodowaną rewolucją, d. samotność, poczucie obcości (Obcy jest wszędzie sam), e. bezdomność: brak domu, rodziny (... gdzie dom, gdzie ojciec, gdzie matka?), f. bezdomność: brak ,,zakorzenienia" w ojczyźnie (np. Jakiś cudzoziemiec między rodakami), g. odczucie ciężaru życia, smutek, żal (Westchnął sam przed sobą nad swoją dolą.), h. gniew (... rzuceni są do rowów jak psy!), i. ból, gorycz (...jakiś zabłąkany pies bez domu, pana i podwórza.), j. niepewność (...wszystko jest niepewne, dorywcze...), k. zdziwienie (Czemu oni są tacy pewni, gdy pewnego na świecie nie ma nic), l. rozdrażnienie, irytacja wywołane postawą otoczenia, (A ci tutaj wszyscy są tak pewni swego. Do licha!), m. poczucie bezsensu życia. 4. Funkcjonalne wykorzystanie kontekstu całej powieści, np.: 4 p. a. wspomnienia związane z domem rodzinnym w Baku, b. losy matki i ojca, c. rewolucja w Baku, d. późniejsze losy Cezarego. 5. Podsumowanie, np.: - myśli i uczucia Cezarego świadczą o tęsknocie za domem rodzinnym, rodzicami, o tym, że rewolucja wycisnęła piętno na życiu bohatera, a także o poszukiwaniu własnej tożsamości i miejsca w życiu; 3 p. - myśli i uczucia Cezarego świadczą o tęsknocie za domem rodzinnym, rodzicami oraz o tym, że rewolucja wycisnęła piętno na życiu bohatera; 2 p. - myśli i uczucia Cezarego świadczą o tęsknocie za domem rodzinnym, rodzicami lub o tym, że rewolucja wycisnęła piętno na życiu bohatera. 1 p. Egzamin maturalny z języka polskiego dla niesłyszących - poziom podstawowy Kryteria oceniania odpowiedzi 9 II. KOMPOZYCJA (maksymalnie 5 punktów) - praca uporządkowana wewnętrznie według przyjętego kryterium funkcjonalnego wobec tematu, pełna konsekwencja w układzie graficznym; jeżeli uczeń cytuje, to w sposób właściwy i funkcjonalny; 5 p. - praca zawierająca logicznie, w sposób dostosowany do tematu, a także graficznie wyodrębnione: wstęp, rozwinięcie i zakończenie; 3 p. - praca zawierająca graficznie lub logicznie wyodrębnione: wstęp, rozwinięcie i zakończenie. 1 p. III. STYL (maksymalnie 5 punktów: za każdą cechę - 1 punkt) - sprawne operowanie synonimią leksykalną (bogata leksyka), - jednorodność stylu, - stosowność stylu, - jasność stylu, - obecność elementów funkcjonalnie służących wywodowi. 1 p. 1 p. 1 p. 1 p. 1 p. IV. JĘZYK (maksymalnie 15 punktów) Poprawność gramatyczna (0-7 pkt) - tekst poprawny gramatycznie (dopuszczalne sporadyczne błędy); 7 p. - tekst w zasadzie poprawny gramatycznie (dopuszczalne błędy niezakłócające komunikacji); 5 p. - podstawy zdania prostego i złożonego (dopuszczalne liczne błędy, ale tekst komunikatywny). 3 p. Poprawność leksykalna (0-4 pkt) - uczeń posługuje się wyrazami w ich właściwym znaczeniu i poprawnej formie (dopuszczalne sporadyczne błędy); 4 p. - uczeń posługuje się wyrazami przeważnie w ich właściwym znaczeniu, rzadko je zniekształca; 3 p. - praca komunikatywna pomimo błędów leksykalnych. 2 p. Ortografia (0-2 pkt) - tekst poprawny ortograficznie (dopuszczalne sporadyczne błędy); 2 p. - tekst w większości poprawny ortograficznie. 1 p. Interpunkcja (0-2 pkt) - tekst poprawny interpunkcyjnie (dopuszczalne niewielkie usterki interpunkcyjne); 2 p. - tekst na ogół poprawny interpunkcyjnie (błędy interpunkcyjne niezakłócające komunikacji). 1 p. V. SZCZEGÓLNE WALORY PRACY 4 p. Komisje Egzaminacyjne - dane teleadresowe Centralna Komisja Egzaminacyjna kod: 00-190miejscowość: Warszawaadres: ul. Józefa Lewartowskiego 6kontakt tel.: (22) 53-66-500fax: (22) 53-66-504e-mail: ckesekr@ Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Gdańsku kod: 80-874miejscowość: Gdańskadres: ul. Na Stoku 49kontakt tel.: (58) 32-05-590fax: (58) 32-05-591e-mail: komisja@ pracy: - 191687916NIP: 583-26-08-016 Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Jaworznie kod: 43-600miejscowość: Jaworznoadres: ul. Mickiewicza 4kontakt tel.: (32) 78-41-601fax: (32) 78-41-608e-mail: sekretariat@ Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie kod: 31-978miejscowość: Krakówadres: os. Szkolne 37kontakt tel.: (12) 68-32-101fax: (12) 68-32-100e-mail: oke@ Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łodzi kod: 94-203miejscowość: Łódźadres: ul. Praussa 4kontakt tel.: (42) 63-49-133fax: (42) 63-49-154e-mail: komisja@ Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łomży kod: 18-400miejscowość: Łomżaadres: ul. Nowa 2kontakt tel.: (86) 21-64-495fax: (86) 473-71-20e-mail: sekretariat@ pracy: 8 - 16 Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu kod: 61-655miejscowość: Poznańadres: ul. Gronowa 22kontakt tel.: (61) 85-40-160fax: (61) 85-21-441e-mail: sekretariat@ Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie kod: 00-844miejscowość: Warszawaadres: ul. Grzybowska 77kontakt tel.: (22) 45-70-335fax: (22) 45-70-345e-mail: info@ Okręgowa Komisja Egzaminacyjna we Wrocławiu kod: 53-533miejscowość: Wrocławadres: ul. Zielińskiego 57kontakt tel.: (71) 78-51-894fax: (71) 78 -51-866e-mail: sekretariat@ pracy: 8-16REGON: 931982940NIP: 895-16-60-154 Część I – rozumienie czytanego tekstu Przeczytaj uważnie tekst, a następnie wykonaj zadania umieszczone pod nim. Odpowiadaj tylko na podstawie tekstu i tylko własnymi słowami – chyba że w zadaniu polecono inaczej. Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jesteś proszona/y. W zadaniach zamkniętych wybierz tylko jedną z zaproponowanych odpowiedzi. ROZMOWA, CZYLI JAK MÓWIĆ I SŁUCHAĆ 1. Skąd masz pewność, że druga osoba rozumie przez twoje słowa dokładnie to, co chciałeś jej przekazać? Skąd wiesz, że słowa, których używasz, dobrze oddają to, co chcesz powiedzieć? Sądzisz, że to, co chcesz powiedzieć, jest tym, co naprawdę czujesz? Jeżeli na któreś z powyższych pytań odpowiedziałeś: nie wiem, znalazłeś się w pokaźnym gronie; powyższe dylematy trapią bowiem ludzi co najmniej od czasu sofistów w starożytnej Grecji. Współczesna psychologia powiada, że jedyną metodą, która umożliwia spotkanie świata jednej osoby ze światem drugiej, jest tak zwana efektywna komunikacja. Zaleca się ją nie tylko do stosowania w codziennych relacjach z najbliższymi, ale też jako sposób prowadzenia kontaktów zawodowych, towarzyskich czy dyskursu publicznego. 2. Choć z pozoru wydaje się, że nie ma nic prostszego niż rozmawianie, to przecież często doświadczamy sytuacji, gdy nasz rozmówca lub my sami wyczuwamy w trakcie dialogu zagrożenie lub przewidujemy, że ono się wkrótce pojawi. Wydaje nam się, że nie jesteśmy właściwie rozumiani. Przeczuwamy, że w słowach naszego partnera ukryta jest jakaś aluzja, jakiś podtekst. Słowem: rozmawiamy, ale nie komunikujemy się zbyt dobrze. Energia rozmówców skupia się na obronie własnej samooceny zamiast na prawidłowym postrzeganiu motywów, wartości i emocji drugiej strony. Ludzie przestają słuchać, zamiast tego wyobrażają sobie, co druga strona ma na myśli albo jaka jest. Dlaczego tak się dzieje? Bo na drodze stają bariery komunikacyjne: ocenianie drugiej osoby, próby kontrolowania jej, brak otwartości i empatii. To one powodują nastawienie obronne i uniemożliwiają kontakt. Efektywna komunikacja wynika z szacunku do drugiej osoby i jej autonomii; w swej istocie nie polega wcale na opanowaniu jakichś szczególnie wyrafinowanych umiejętności, lecz na wyrzeczeniu się oceniania rozmówcy. 3. Przyjęło się myślenie, że komunikacja między ludźmi to przede wszystkim komunikacja werbalna, czyli słowa. Jednak wielu psychologów uważa, że co najmniej 60 proc. informacji czerpiemy z komunikacji niewerbalnej, czyli gestów, tonu głosu, kontaktu wzrokowego i dotyku; pozostałe 40 proc. – rzeczywiście ze słów. Owa komunikacja niewerbalna ma szczególne znaczenie przy odczytywaniu informacji na temat emocji drugiej osoby. Tak więc często większe znaczenie od tego, co mówisz, ma to, jak mówisz i jak się przy tym zachowujesz. 4. Coraz więcej psychoterapeutów i filozofów postrzega komunikację nie tylko jako przekazywanie sobie informacji, ale jako dialog, synergię, proces. Oznacza to, że rozmowa nie jest wyrzucaniem w próżnię wypowiedzi w rodzaju: „Jak u ciebie, wszystko dobrze?”, ale sytuacją, gdy reakcja jednej strony powoduje empatyczną reakcję drugiej strony. Komunikacją nie będzie więc rozmowa równoległa, kiedy dwie osoby mówią do siebie, ale nie słuchają się nawzajem. Chodzi o stworzenie – przy wykorzystaniu rozmowy – takich relacji interpersonalnych, w których obie strony są równie ważne. Są partnerami i poświęcają dużo uwagi temu, co chcą sobie nawzajem przekazać. Są wrażliwe na los drugiej osoby, jej życie, jej historię. Mitem jest, że słuchanie innych – niezbędny element komunikacji – to rzecz łatwa i niewymagająca wysiłku. Umiejętność słuchania jest bardzo rzadka, a jej rozwinięcie stanowi gwarancję sukcesu w wielu zawodach: od psychoterapeuty czy lekarza po krawcową i fryzjera. Żeby poznać potrzeby ludzi, pokazać, że są dla nas ważni, trzeba im pozwolić nieskrępowanie mówić. 5. Jak więc tworzyć warunki, aby druga osoba chciała nam swobodnie opowiedzieć o sobie i swoich potrzebach? Przede wszystkim trzeba być człowiekiem dyskretnym, takim, który potrafi dochować tajemnicy. 6. Do autentycznego kontaktu potrzebne są otwartość i zaangażowanie w sprawy drugiej osoby. Owo zaangażowanie nie może jednak polegać na krytykowaniu (Coś ty ze sobą zrobiła), stawianiu diagnozy (Jesteś szalona, mówię ci) ani chwaleniu połączonym z oceną (Dobrze zrobiłaś, ale mogłabyś się jeszcze bardziej postarać). Ktoś, kto bez przerwy ocenia i krytykuje, nie jest przyjacielem, ale sędzią. Osądzanie i szufladkowanie powodują, że rozmówca musi koncentrować się na obronie poczucia własnej wartości i nieustannie czuje się winny. Zamiast oceniać – co przychodzi ludziom łatwo i bezrefleksyjnie – trzeba skoncentrować się na opisie sytuacji, którą nam rozmówca przedstawia, i na problemie. Wystrzegać się kontrolowania i wywyższania (Ja w twoim wieku…). Należy postawić na empatię i spontaniczność. Tylko wtedy kontakt będzie dawał efekt synergii – poczucie, że razem możecie więcej niż w pojedynkę, że możecie się na siebie otworzyć i nawzajem czegoś nauczyć. 7. Zespołem barier związanych z efektywną komunikacją jest także unikanie udziału w troskach drugiego człowieka. W wielu sytuacjach społecznych ludzie nie wiedzą, jak się zachować. Gdy ktoś zwierza im się ze swych problemów, zaczynają racjonalnie argumentować i radzą zrobić listę za i przeciw, która zapewne działa, ale raczej przy wyborze kanapy do mieszkania niż, na przykład, zmianie pracy. Często też w traumatycznej sytuacji za wszelką cenę chcemy uspokoić rozmówcę albo odwrócić jego uwagę od problemu. Od przyjaciela oczekujemy natomiast czegoś zgoła przeciwnego: że nie przestraszy się łez i bólu, lecz po prostu potrzyma za rękę. Dawanie rozwiązań przybiera postać rozkazywania, co ktoś powinien zrobić, w skrajnej postaci – grożenia, moralizowania (Matka powinna…), stawiania zbyt wielu pytań (Gdzie byłeś…, Co robiłeś…, Dlaczego tak długo…) oraz doradzania. Dlaczego wśród barier komunikacyjnych znalazło się także doradzanie? Bo prowadzi ono do zachwiania symetryczności relacji. Oto „znawca” udziela podpowiedzi „ignorantowi”. Problem tkwi również w tym, że często nikt nie prosił o radę, a mimo to ją otrzymuje. Udzielanie nieproszonych rad jest wtrącaniem się w czyjeś sprawy i komunikatem typu: Jesteś głupi, więc ci powiem, jak trzeba to zrobić. Z nieproszonymi radami jest jak z dobrymi intencjami. 8. A może ludziom wcale nie chodzi o to, żeby się ze sobą dogadać? Wskazują na to liczne przykłady ze świata polityki czy miejsc pracy. Niektóre firmy funkcjonują na zasadzie permanentnego zarządzania kryzysem; ich pracownicy są zastraszeni i nieautentyczni we wzajemnych kontaktach. Ludziom zarządzającym takimi firmami bardziej zależy na władzy niż budowaniu partnerskich relacji. Jedni myślą, że są bardziej efektywni, gdy w autorytarny sposób zarządzają innymi, niż gdyby zachowywali się bardziej demokratycznie. Swoją władzę i kontrolę nad innymi widzą jako drogę na skróty do osiągnięcia celu. Drudzy natomiast nie potrafią się efektywnie komunikować, bo wyrobili w sobie przeświadczenie, że z innymi nie da się i – przede wszystkim – nie warto się dogadywać. Często uważają, że ci inni odbiorą chęć kontaktu jako słabość i wykorzystają sytuację. 9. Ludzkie postawy są bardzo trudne do zmiany. Jeśli ktoś jest uprzedzony wobec innych, niewiele go przekona do zmiany zdania. Ale jeśli tylko człowiek dostrzega swoje trudności w porozumieniu z innymi i chce to zmienić, powinien trenować. Na podstawie: Katarzyna Growiec, Żyć dobrze z ludźmi, „Poradnik Psychologiczny POLITYKI” tom 3, 2009 Zadanie 1. (1 pkt) Jaką funkcję w kompozycji całego tekstu pełnią pytania postawione na początku akapitu 1? ……………………………………………………………………………………… Zadanie 2. (1 pkt) W kontekście akapitu 2. wyjaśnij sens zdania: Słowem: rozmawiamy, ale nie komunikujemy się zbyt dobrze. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 3. (1 pkt) Na podstawie akapitu 3. wyjaśnij, jak autorka rozumie termin komunikacja niewerbalna. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Zadanie 4. (2 pkt) Z akapitu 3. wypisz dwa językowe wyznaczniki spójności tekstu. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Zadanie 5. (1 pkt) Poprawnym relacjom interpersonalnym sprzyjają różne zachowania i cechy rozmówców przedstawione w akapitach 4. i 6. Zaznacz wszystkie właściwe. a. umiejętność prowadzenia rozmowy równoległej, b. podkreślanie hierarchii rozmówców, c. umiejętność wzajemnego słuchania, d. wrażliwość na drugiego człowieka, e. empatyczna reakcja rozmówców, f. ocenianie i wartościowanie. Zadanie 6. (2 pkt) Z jakim obiegowym przekonaniem na temat prowadzenia rozmowy polemizuje autorka artykułu w akapicie 2? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. w akapicie 4? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Zadanie 7. (2 pkt) Jakie funkcje w tekście pełni akapit 5? Wymień dwie. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Zadanie 8. (2 pkt) Spośród zacytowanych poniżej zdań wybierz te dwa, dla których charakterystyczne są podane funkcje tekstu. Wpisz do tabeli odpowiednie numery zdań. 1. Wydaje nam się, że nie jesteśmy właściwie rozumiani. 2. Współczesna psychologia powiada, że jedyną metodą, która umożliwia spotkanie świata jednej osoby ze światem drugiej, jest tak zwana efektywna komunikacja. 3. Dobrze zrobiłaś, ale mogłabyś się jeszcze bardziej postarać następnym razem. Funkcje Numer zdania Impresywna Poznawcza Zadanie 9. (2 pkt) Które z podanych niżej zdań wyraża poglądy autorki? Odpowiedź zaznacz, wstawiając znak X do odpowiedniej rubryki. Lp. Zdanie Odpowiedź 1. Empatia daje szansę wspólnego rozwiązania problemów. 2. Doradzanie drugiemu człowiekowi jest jedną z barier komunikacyjnych. 3. Odwrócenie uwagi od problemu to forma przyjacielskiej pomocy. Zadanie 10. (1 pkt) Użyte w akapicie 7. cudzysłowy A. sygnalizują użycie wyrazów potocznych. B. wyodrębniają nazwy własne. C. wprowadzają element ironii. D. wyodrębniają cytaty. Zaznacz poprawną odpowiedź. Zadanie 11. (2 pkt) Z akapitów 6. i 7. wybierz i nazwij dwa zabiegi językowe, które ożywiają wypowiedź autorki. Zilustruj każdy z nich przykładem z tekstu. 1. nazwa zabiegu językowego: ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. przykład: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. nazwa zabiegu językowego: ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. przykład: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 12. (1 pkt) Akapit 7. uzupełnia treść akapitu 6. Wyjaśnij, na czym to uzupełnienie polega. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Zadanie 13. (2 pkt) Na podstawie akapitu 8. wskaż dwie przyczyny świadomej rezygnacji niektórych ludzi ze skutecznej komunikacji. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 8 maja 2018 ArkuszeMaturalne Język polski matura podstawowa 0 Matura: CKE Przedmiot: język polski Poziom: podstawowy Rok: 2011 Arkusz PDF i odpowiedzi do pobrania: Matura język polski – poziom podstawowy – maj 2011 Matura język polski – poziom podstawowy – maj 2011 – odpowiedzi Dodaj komentarz Zapisz moje dane, adres e-mail i witrynę w przeglądarce aby wypełnić dane podczas pisania kolejnych komentarzy.

arkusz maturalny język polski 2011